Op 18 december 2018 ontvingen buren en betrokkenen op de Sallandse Heuvelrug weer een update van de boswachters met het laatste nieuws over het natuurherstel in het gebied. Wat is het laatste nieuws?
Hoofdpunten
Het kappen van het bos bij Haarle en bij Nijverdal is afgerond en er zijn verbindingen gemaakt met het omliggende open landschap. Het hout gaat naar de houtzagerijen. Er zijn zandplekken voor insecten (mierenleeuw en bijenwolf) en reptielen (zandhagedis) aangelegd. Er wordt geplagd en gechopperd op de heide. De paasvuurclubs gaan in januari hout verzamelen voor hun boakes. Vrijwilligers hebben spontaan opgekomen boompjes verwijderd. Een stagiair heeft de wintervogels bij de (tijdelijke) akkers geïnventariseerd.
Hoop
In de nieuwsbrief staat vijf keer het woord ‘hopen’. Door te plaggen hopen we de jeneverbes vooruit te kunnen helpen. Door het chopperen hopen we op een aantal plaatsen heide te bevoordelen ten opzichte van de Vossenbes. Met de aanleg van een geluidswal hopen we de geluidsoverlast te verminderen. Over een paar jaar hopen we op de Sprengenberg een pril stadium van heide te zien, met planten als muizeoor en pilzegge. We hopen dat u weer op de hoogte bent.
1. Door eerst te doen en dan pas na te denken, veroorzaak je vooral een hoop ellende. Het is tamelijk discutabel indien natuurbeheerders bij elke activiteit slechts hopen dat deze nut heeft.
2. En waarop zijn de bovengenoemde activiteiten gebaseerd? Wie door het uitgebreide Beheerplan Sallandse Heuvelrug en door het Gebiedendocument Sallandse Heuvelrug gaat, zal niet één keer de gehoopte planten muizeoor en pilzegge aantreffen. Ook de zandhagedis, de mierenleeuw en de bijenwolf worden niet een keer genoemd. Het lijkt er heel sterk op dat de activiteiten van Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten (betaald met gemeenschapsgeld) niet gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderzoek, noch gesteund worden door vastgestelde documenten van de provincie of van hun eigen organisaties.
Informatie-achterstand
Er staat vooral een heleboel niet in de nieuwsbrief. Half juni sloot de termijn waarbinnen belanghebbenden zienswijzen konden indienen voor de Milieu Effect Rapportage (MER). Inmiddels is het een half jaar later en als bewoners hebben we nog steeds geen antwoord gehad op onze zienswijzen. Staatsbosbeheer is bestuurlijk trekker voor dit gebied, maar zwijgt in alle talen over de MER en de eventuele gevolgen voor de geplande maatregelen.
De nieuwsbrief vermeldt ook niets over de CO2-gevolgen van de voorgenomen boskap. Ook staat er niets over de gevolgen van het verlenen van vergunningen aan boeren, waardoor er extra stikstof zal gaan neerslaan, waardoor de grond nóg meer zal verzuren.
Nut van de maatregelen
De uitvoerende organisaties weten met hun nieuwsbrief de informatie aardig te framen. De argeloze lezer zal denken dat ze goed bezig zijn. Als die jeneverbes zó belangrijk is en ze dat zo goed weten, waarom zijn ze dan niet al jaren geleden begonnen om die jeneverbes vooruit te helpen? En als ze dat wel hebben gedaan, wat zijn dan de tot nu toe geboekte resultaten? Waarom blijven hopen?
Al jaren en jaren wordt er geplagd en gechopperd. Volgens de nieuwsbrief gebeurt dat op beperkte schaal en in delen van het heidegebied. Waarom gebeurt dat dan niet op veel grotere schaal? Missen ze de mankracht? Hoe moet dat dan als het heidegebied zou worden uitgebreid? En wat zijn nu de concrete resultaten van dat jarenlang plaggen en chopperen? Hopen dat het helpt? In ons stukje 5 noemden we al een onderzoeksverslag van de Universiteit van Wageningen, waarin staat dat m.n. plaggen de onbalans vergroot tussen stikstof en andere essentiële voedingsstoffen.
Open kaart
Transparantie zou de makers van de nieuwsbrief sieren. Op welke documenten en beslissingen zijn de maatregelen gebaseerd? Heeft de MER enige invloed op de maatregelen of is het slechts een juridisch obstakel? Wat zijn de positieve en vooral ook negatieve effecten van de maatregelen? En in hoeverre kan de bestuurlijk trekker voor de Sallandse Heuvelrug leven met de positieve dan wel negatieve balans die uit de afweging naar voren komt?