Dagelijks kunnen we horen of lezen dat de bewijzen zich opstapelen: de mens veroorzaakt voor een belangrijk deel de opwarming van de aarde en als we niks doen, zijn de gevolgen niet te overzien. Dan zullen we daarnaar moeten handelen, op grote, maar ook op kleine schaal.
CO2
Op 18 december jl. schreef emeritus hoogleraar (en voormalig Raadslid van de WRR) Rudy Rabbinge op de opiniepagina van de Volkskrant dat het, afhankelijk van de soort, minimaal zestig tot ruim honderd jaar duurt voordat nieuwe bomen bij benadering dezelfde hoeveelheid CO2 hebben opgeslagen als bomen die worden verwijderd. Dat zijn getallen die tot nadenken zouden moeten stemmen over de voorgenomen plannen om op de Sallandse Heuvelrug excessief veel bomen te kappen. En dan staat er in die plannen helemaal niks over de aanplant van bomen. Overziet de provincie de gevolgen van massale boskap voor de koolstofopslag of wil ze de CO2-problematiek liever negeren?
Biodiversiteit
Op 20 december schreef de Volkskrant over een ‘unieke samenwerking’ tussen boeren, wetenschappers, bedrijven en natuurorganisaties om via een deltaplan de biodiversiteit te herstellen. En wat zijn de verwachte resultaten van dit deltaplan? Dat de Rabobank boeren met meer oog voor de natuur een rentekorting gaat geven. Supermarkten beloven die boeren ‘een betere positie’. En Natuurmonumenten gaat die boeren helpen om de doelstellingen uit het plan in praktijk te brengen. Maar die doelstellingen zijn heel vaag geformuleerd: “een florerende delta voor mens en natuur”. Geen concrete verwachtingen ten aanzien van soorten en aantallen insecten en planten. Bovendien is het deltaplan niet bindend. De opstellers zeggen dat hun plan is bedoeld voor 90% van het Nederlandse oppervlak. Hebben zij dan niet te maken met Natura2000? Of sluiten zij aan bij die eveneens vaag geformuleerde doelstellingen? Er zijn in enorm veel programma’s talloze mensen bezig met natuurgerelateerde onderwerpen: vergaderen, stukken schrijven, procedures uitpluizen en volgen. Weten ze van elkaar waar ze mee bezig zijn en komen ze samen tot concrete en zinnige resultaten?
Klimaatakkoord
Op 21 december noteert de Volkskrant dat er na negen maanden klimaattafelvergaderen géén klimaatakkoord ligt. Het Planbureau voor de Leefomgeving zal nu een aantal ideetjes en scenario’s gaan doorrekenen, maar die zijn te weinig concreet om te bepalen of het klimaatdoel (in 2030 49% minder CO2-uitstoot dan in 1990) haalbaar is. De milieu-organisaties en de FNV zijn ervan overtuigd dat de nu voorgestelde ideetjes en scenario’s onvoldoende zijn en hebben de onderhandelingen aan de klimaattafels verlaten. Zij vinden dat met name de industrie teveel wordt gespaard. Maatregelen zoals een CO2-heffing zouden ten koste gaan van de internationale concurrentiepositie van bedrijven. De NRC schrijft op dezelfde dag dat het vertrek van de milieubeweging uiterst pijnlijk is, allereerst omdat hun kritiek fundamenteel is.
De korte-termijnvisie gebaseerd op geld prevaleert blijkbaar boven een lange-termijnvisie rond duurzaamheid en behoud van onze planeet. Dat zien we terug in Overijssel, waar de provincie niet of nauwelijks breid is om maatregelen te nemen die de uitstoot van broeikasgassen verminderen, maar slechts de gevolgen daarvan meent te kunnen beperken door de natuur aan te pakken. En op dat gebied zijn de doelstellingen al net zo vaag als het ‘unieke deltaplan’ dat onder de kop Biodiversiteit aan de orde kwam.
Geld
Christiaan Weijts schreef op 21 december in de NRC dat de milieubewegingen terecht uit de klimaatonderhandelingen stapten, maar dat bedrijven de kosten van klimaatmaatregelen zullen doorberekenen aan de gewone mens, of die nu consument is of werknemer. Reden te meer om heel zorgvuldig om te gaan met de keuze van maatregelen. De provincie Overijssel zou de schijn moeten vermijden haar kop in het zand te steken en zou het kappen van bomen op de Sallandse Heuvelrug nog eens goed tegen het licht mogen houden. De herstelkosten zullen immers groot zijn en worden afgewenteld op de gewone mens. De provincie mag in onze ogen meer doen dan het uitvoeren van wat er ooit was afgesproken.