“Samen economisch sterker, met de kracht van de natuur”. Dat is de slogan die terugkomt in alle communicatie van de provincie Overijssel, waar het gaat om Natura2000 en de PAS. Wat daarbij opvalt, is het woordje ‘samen’. Wie bedoelt de provincie daar precies mee? Zoals het er nu naar uitziet, zijn het alleen de boeren die er economisch niet op achteruit gaan. In ons huidige landbouwsysteem moeten boeren wel uitbreiden om te overleven. Aan alle kanten worden ze daarin beperkt door regelgeving. Gelukkig voor hen is daar de overheid, i.c. de provincie Overijssel, die met ‘samen economisch sterker’ de boeren ruimte biedt om uit te breiden. Het gevolg is dat er méér stikstof zal neerslaan, ook op de Sallandse Heuvelrug. De toch al verzuurde grond zal nog zuurder worden. De oplossing van dit probleem die de provincie aandraagt, is door, onder het mom van ‘herstel van de natuur’, het nodige uit te proberen met massale bomenkap en het strooien van kalk en steenmeel. “Het strooien van steenmeel is een experiment”, aldus de nieuwsbrief van het Nationaal Park Sallandse Heuvelrug (februari 2019). “Om de bestaande heide een flinke impuls te geven, strooien we binnenkort steenmeel uit over een groot deel van de heide (ongeveer 100 hectare)”. Ten opzichte van een droge-heide-oppervlak van meer dan 1000 hectare is dat slechts 10%. ‘Groot’ is dan een relatief begrip.
Institute of Public Policy Research
De Britse denktank IPPR heeft vele losse klimaatstudies (naar klimaatveranderingen, naar verlies van biodiversiteit en naar schade door droogte of stormen) samengevoegd. Dagblad Trouw gaat hier in de editie van 14 februari 2019 uitgebreid op in. Het blijkt dat al die risico’s op elkaar inwerken. Om democratieën en sociale samenhang te beschermen, is het noodzakelijk om deze gevaren tegelijk te lijf te gaan. Het IPPR stelt dat de omstandigheden op vele terreinen tegelijk beangstigend snel veranderen. Het oppervlak aan vruchtbaar land daalt snel, de insectenpopulatie neemt snel af, bodems zijn chemisch vervuild en de populaties gewervelde dieren zijn sinds de jaren ’70 met 60% afgenomen. Het IPPR waarschuwt dat de mensheid bezig is haar eigen leefomstandigheden te ruïneren. Regeringen moeten zich veel meer bewust zijn van wat er op het spel staat. Gebeurt er te weinig, dan kan dat tot 20% van het wereldinkomen kosten, een zware economische schok, zo zegt het instituut. We zullen nu moeten investeren in duurzame oplossingen voordat ze later niet meer op te brengen zijn. Sterker nog, het halen van de klimaatdoelen van Parijs levert, volgens het IPPR, de EU 1,1% extra groei op en 0,5% meer werkgelegenheid.
Nederland, Overijssel, Sallandse Heuvelrug
“Samen economisch sterker”. Het IPPR mag dan waarschuwen voor problemen op mondiale schaal, ook wij maken deel uit van de wereld(bevolking). En dus moet ook Overijssel zijn steentje bijdragen aan de oplossingen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft onlangs de voorlopige mestcijfers bekend gemaakt. Die stemmen zorgelijk. De totale hoeveelheid vrijgekomen stikstof uit dierlijke mest is weliswaar gedaald, maar altijd nog hoger dan binnen de EU is afgesproken. Dat kan gevolgen gaan hebben voor de derogatie. Minister Carola Schouten komt tot de zomer niet in actie, omdat pas dan de definitieve mestcijfers bekend zullen zijn. Zo nodig, zal zij dan extra maatregelen overwegen. Die definitieve cijfers zullen echt niet significant afwijken van de voorlopige cijfers. Wij raden derhalve mevrouw Schouten aan om de kranten te lezen, de ernst van de situatie tot u te nemen en tot actie over te gaan. Wij zouden beginnen met de provincie Overijssel wakker te schudden en haar te laten stoppen met de ontwrichting van de Sallandse Heuvelrug. Boskap dient o.a. geldgewin voor een beperkt aantal partijen, verlies van gewervelde dieren, aanzienlijk verminderde opvang van CO2 en een totaal ongewisse toekomst voor de bodem. Als u echt gaat voor ‘samen economisch sterker’, betrekt u dan niet alleen bepaalde belangengroepen en lobbyisten. Dan zou de gebiedsanalyse er wel eens heel anders uit kunnen komen te zien. En dan kunnen we op deze kleine schaal gaan bijdragen aan de oplossing van de grote problemen.