Naar aanleiding van de Nieuwsuur-uitzending (8 maart 2019) over het spanningsveld tussen bosaanplant ten behoeve van CO2-invang en boskap om wat voor redenen dan ook, heeft Natuurmonumenten besloten om uitleg te geven via de website en via Twitter, ook al was de organisatie volop in beeld tijdens de uitzending. U kunt de standpunten van Natuurmonumenten teruglezen op:
Natuurmonumenten/standpunten/bomen-bos-en-bomenkap

Paniekreactie
Het is wel bijzonder dat Natuurmonumenten ineens tekst en uitleg geeft, nu overal in Nederland de boskap in volle gang is. Voor wat betreft de westkant van de Sallandse Heuvelrug willen ze in september beginnen met de kaalslag. Het is blijkbaar in de lange periode dat Natuurmonumenten bij dergelijke kaalslag betrokken is, niet gelukt om het verhaal uit te leggen. Dat kan kloppen, want het verhaal valt ook niet uit te leggen. Wat Nieuwsuur al niet teweeg kan brengen.

Woorden en daden
De uitleg die Natuurmonumenten nu geeft, klinkt op het eerste oor plausibel. Echter, voor het gebied hier in Salland is Natuurmonumenten met handen en voeten gebonden aan wat de provincie hen opdraagt op basis van Natura2000 en de PAS. Zij voeren slechts uit, net als Staatsbosbeheer, met wie zij zeggen uit één mond te praten. Hun partner in terreinbeheer wordt echter niet eens genoemd in het stuk. Hebben zij inderdaad dezelfde visie en sluit die aan bij de opdracht van de provincie? Kan Natuurmonumenten doen wat ze willen en al die mooie woorden waarmaken? Het antwoord luidt volmondig ‘Nee’. Overigens heeft de provincie Overijssel zelf geen antwoorden op de prangende vraag naar de discrepantie tussen dringend benodigde bosaanplant en de beoogde boskap. Zij verwijst op LinkedIn voor antwoorden naar de boswachters.

Urgenda
Zoals we in ons stukje 20 aangaven zei ‘raadsman Valentijn Wösten van Mobilisation for the Environment en Vereniging Leefmilieu op 8 november 2018 in De Volkskrant: “Ondanks onze oproep tot samenwerking is Natuurmonumenten niet samen pal voor de Nederlandse natuur gaan staan, toen wij in 2015 met minimale middelen een juridische titanenstrijd aangingen met die grote Nederlandse overheid. Nu vaststaat dat de Nederlandse natuur, en daarmee ook onze leefomgeving en gezondheid, in gevaar wordt gebracht door zwaar onvoldoende natuurbeleid, zal Natuurmonumenten haar koers scherp moeten wijzigen”.’ Waar was Natuurmonumenten in de afgelopen jaren?

1850
Bij diverse gelegenheden heeft Natuurmonumenten aangegeven terug te willen naar de natuur van 1850. Kijkt u maar eens in hun informatiecentrum De Pas bij Haarle. Daar liggen de kaarten van 1850. Maar in 1850 was de bevolkingsdruk veel lager, was er geen intensieve veehouderij, was de stikstofdepositie minimaal, gebruikte men geen kunstmest, waren er geen auto’s en vliegtuigen die CO2 uitstootten, afijn, ga zo maar door. Het is zo’n non-argument!! Wat we in elk geval zeker weten, is dat er in 1850 geen Schotse hooglanders werden ingezet en dat het informatiecentrum De Pas, noch dat van Staatsbosbeheer bij Nijverdal, er al stond. Dus als Natuurmonumenten dan consequent zou zijn…. Het is maar een willekeurig jaartal. Wie heeft dat verzonnen?

Waar het echt om gaat
Als u de stukjes hiervoor een beetje hebt gevolgd, dan weet u dat de grond op de Sallandse Heuvelrug is verzuurd. Dat komt voor een groot deel door stikstofdepositie. Vanuit Natura2000/PAS wil men veehouders via extra vergunningen economisch versterken, hetgeen leidt tot meer stikstof. Die extra hoeveelheid wil men compenseren via maatregelen in de natuur. En dan komen de drogredenen, want zolang men blijft dweilen met de kraan open (nl. door niks te doen aan die stikstofdepositie en mee te werken aan de economische doelstellingen van de provincie), zijn al die zogenaamde natuurmaatregelen, ook van Natuurmonumenten, gedoemd te mislukken. Om iedereen af te leiden, is het modewoord ‘biodiversiteit’ in het leven geroepen. Het korhoen, de roodborsttapuit, de zilveren maan, de kamsalamander; de wereld zou vergaan als die niet (meer) voorkwamen op de Sallandse Heuvelrug. Daar staat tegenover dat men vossen en kraaien gaat afschieten en haviken gaat afvangen. Dus dieren die er prima gedijen, worden vervangen door dieren die met moeite in stand gehouden kunnen worden. En dat noemt men dan biodiversiteit. De provincie speelt min of meer voor God en bepaalt wie mag leven en wie niet. En daar moet dan excessief veel bos voor sneuvelen. Dat er wat meer insecten mogen komen, zal bijzonder nuttig zijn om het leven in het gebied diverser te maken, maar of dat nu gaat werken met kale vlaktes, is maar ten zeerste de vraag!

Resultaten
In eerdere stukjes hebben we bij herhaling aangegeven dat Natuurmonumenten, maar ook de provincie en Staatsbosbeheer, wel precies kunnen aangeven waar hectaren bos weg moeten, maar niet kunnen aangeven wat dan de resultaten van al die maatregelen zijn. “Natuur is geen wetenschap”. En toch zijn al die plannen bedacht door biologen, ecologen, hydrologen, juridisch planologen. En die hebben allemaal geen idee hoeveel de zuurgraad van de grond over 5 jaar is, hoeveel korhoenders er zullen leven, hoeveel insecten er per are zullen voorkomen? Het is geen speeltuin voor ambtenaren! Hier wordt iets met ongelooflijk veel gemeenschapsgeld in gang gezet, waarvan de uitkomst totaal ongewis is. Op kosten van de bevolking beperkt de provincie zich tot inspanningsverplichtingen, maar is zij te laf om zich te laten afrekenen op resultaatverplichtingen. En voor Natuurmonumenten geldt dat precies zo.

De tekst van Natuurmonumenten
* Natuurmonumenten pleit voor aanplant van nieuwe bossen buiten bestaande natuurgebieden. Dat is mooi, maar waar dan? In stedelijk gebied, op landbouwgrond, in het IJsselmeer? Bos is natuur en in die natuurgebieden horen gewoon bomen. Zeker op de Sallandse Heuvelrug.
* “Het zagen van bomen en struiken is onderdeel van regulier natuurbeheer om voormalige productiebossen om te vormen naar meer natuurlijke bossen”. Hallo Natuurmonumenten, u gaat hier enorm veel bos kappen en daar heide voor in de plaats aanbieden. U vervangt de ene natuursoort door de andere, precies wat de heer Schouten in Nieuwsuur zei dat er niet moest gebeuren. Bij boskap op deze schaalgrootte kan er geen sprake zijn van regulier beheer en de aanleg van natuurlijk bos lijkt in dit gebied zo een utopie.
* Natuurmonumenten zaagt bomen om om kwetsbare natuur te laten overleven. Nee, u had jaren geleden al moeten beginnen met adequate maatregelen, zoals politieke lobby voor het terugdringen van stikstof, voor het behoud van bomen ten gunste van CO2-invang, het bekalken van de verzuurde grond, desnoods bemesting. Dan was de situatie nu heel anders geweest.
* Per saldo zou er op het land van Natuurmonumenten bos bij komen. En hoe komt het dan dat de kranten nu bol staan van artikelen over de ontbossing van Nederland? Is dat dan ergens anders? Of hebben de kranten het allemaal mis?
* ‘Naar een natuurlijk bos’, ‘bos als historisch schilderij’, ‘veilig genieten door systematische boomcontroles’; het klinkt allemaal heel mooi, maar aan de westkant van de Sallandse Heuvelrug staat straks vrijwel geen boom meer. Het wordt één grote kale (en later heide-)vlakte. Wat bedoelt u nu precies?
* Natuurmonumenten weet als geen ander dat de boskap in het kader van Natura2000 niet hoeft te worden gecompenseerd en zal dat dan ook niet doen (want ze beheren natuurgebieden en willen alleen daarbuiten bomen planten). Dat betekent dat deze organisatie met de grootschalige boskap in Salland willens en wetens afbreuk doet aan de klimaatakkoorden inzake CO2, zich niet committeert aan het Urgenda-arrest en de verantwoordelijkheid m.b.t. CO2 afwentelt op anderen.

Weinig bos over
Nederland heeft ten opzichte van omringende landen heel weinig bos. En overal wordt er gekapt. Verontruste burgers die daar tegen in opstand komen, worden weggezet als onwetende activisten. Ook Natuurmonumenten heeft zich op de Sallandse Heuvelrug weinig aangetrokken van de bezwaren van bewoners. De organisatie moet zich voegen naar de provincie. En die houdt, om haar moverende redenen, vast aan de bestaande Natura2000/PAS-plannen en stelt koeltjes vast dat CO2-opvang ‘niet in de opgave staat’. Wij raden de provincie aan toch maar eens de kranten te lezen of Nieuwsuur te kijken.