In april 2017 werden bewoners op en rond de Sallandse Heuvelrug geïnformeerd dat er een paar honderd hectare bos zou worden gekapt in hun tot dan toe bosrijke omgeving. Er werden aanvechtbare redenen aangevoerd om dat te doen, maar wat het meeste stak, was dat de besluitvorming al in beton was gegoten. Een minimale poging om burgers inspraak te verlenen, leidde door uiterst gebrekkige communicatie vanuit de overheid tot helemaal niets.

Op 6 mei 2022 schreef Eva Rovers in de Correspondent een uitgebreid artikel over burgerparticipatie. “De aardbevingen in Groningen zijn typerend voor de manier waarop de landelijke politiek heikele kwesties voor zich uit schuift”. Terwijl er elders in Europa burgerberaden zijn, die maatschappelijke problemen oplossen waar de politiek niet uitkomt, wil Nederland zijn inwoners niet of nauwelijks raadplegen. Laat staan naar hen luisteren en daar iets mee doen. In de Volkskrant van 7 mei 2022 staat, naar aanleiding van haar boek ‘Nu is het aan ons’, een uitgebreid interview met Eva Rovers. “Het is geen participatie als burgers op een inspraakavond alleen de kleur van een windmolen mogen bepalen”. Helaas is dat wel het niveau van inspraak dat de overheid in het geval van de ‘omvorming’ van de Sallandse Heuvelrug heeft voorgestaan en nog steeds voorstaat.

Rovers schetst een aantal (in het buitenland beproefde) regels:
1. Formuleer een open, niet-sturende vraag
2. Geef, als politiek, vooraf aan hoe en wanneer de aanbevelingen politieke opvolging krijgen
3. Vertrouw burgers
4. Zorg voor een goede afspiegeling van de maatschappij
5. Neem barrières voor deelname weg
6. Zorg voor gebalanceerde, transparante informatie
7. Zorg voor gelijkwaardig overleg
8. Betrek de hele samenleving
9. Begin op tijd en neem de tijd
10. Leer en herhaal

Eind april schreef het Landelijk Netwerk Bos- en Bomenbescherming in een brief aan de Vaste Kamercommissie van LNV dat beleidsmakers maar niet willen begrijpen dat er onder de Nederlandse burgers geen draagvlak is voor bos- en bomenkap. De burgers missen het voorzorgsbeginsel; zij hebben bossen nodig voor hun gezondheid. Na een initiatief van 50 betrokken organisaties roept het LNBBB minister Harbers op tot: ‘denk aan uw burgers, denk nieuw en laat de huidige bossen staan, roep een moratorium af op boskap en zéker hoe dit op de huidige manier plaatsvindt!’

Volgens Eva Rovers in de Volkskrant vinden politici het spannend om mensen te betrekken en ook nog te beloven iets te gaan doen met wat burgers te vertellen hebben. De politiek moet echter de samenleving zien als een gelijkwaardige partner. Dat vergt dat ze niet van tevoren het beleid volledig dichttimmeren. De angst om electoraal afgerekend te worden, leidt tot wantrouwen richting de burger. Schijnparticipatie is een recept voor cynisme. Rovers pleit, op grond van ervaringen in andere Europese landen, voor burgerberaden, waardoor mensen het gevoel krijgen dat er wel degelijk naar hun mening wordt geluisterd en dat er iets mee wordt gedaan.

Ferenc van Damme, communicatiestrateeg en beleidsontwikkelaar ‘Participatie & Communicatie’ bij de provincie Overijssel, lijkt zich op LinkedIn te kunnen vinden in de visie van Eva Rovers. Hopelijk kan hij voldoende invloed uitoefenen op zijn collega’s bij de provincie om het beleid ten aanzien van bos- en bomenbeheer vanaf nu mede te laten dragen door een burgerberaad. Dan zal blijken dat er onder boeren en burgers een schat aan onbenutte kennis over de natuur aanwezig is. Waarschijnlijk komt er een ander beleid uit dan er nu door de provincie geforceerd over de inwoners wordt uitgestort.