Boswachter Ine Nijveld van Staatsbosbeheer heeft met enige regelmaat een column in het huis-aan-huisblad HoltenExtra. Op een toegankelijke manier beschrijft ze de natuurproblematiek op de Sallandse Heuvelrug. Helaas sluipen er in het proces van toegankelijk maken soms enige halve waarheden en omissies.
Korhoenders
Nijveld heeft in de HoltenExtra van 7 mei 2021 goede hoop dat de 25 Zweedse korhoenders die onlangs zijn uitgezet, gaan overleven. Er worden echter al jarenlang korhoenders uit Zweden gehaald en desondanks gaat het heel slecht met de populatie. Volgens de boswachter redden de volwassen exemplaren zich aardig, maar de kuikens sterven als gevolg van een tekort aan insecten. Dat tekort heeft te maken met het verdwijnen van bloemen als gevolg van het te hoge stikstofgehalte dat de natuur niet meer aankan. De vraag is waarop de hoop is gebaseerd dat de recent losgelaten korhoenders het wél gaan redden en voor nageslacht gaan zorgen. Nijveld vertelt trots dat Staatsbosbeheer al jaren de heide maait, brandt en laat begrazen door schapen. Bovendien heeft Staatsbosbeheer steenmeel gestrooid om de effecten van de stikstof in de bodem te verminderen. We hebben al eerder aangegeven dat volgens de richtlijnen van de overheid (Natura2000 Herstelstrategieën; H4030 Droge heiden) het toedienen van steenmeel mogelijk effect zou kunnen hebben. Grootschalige toepassing is echter volgens die richtlijnen niet aan de orde, omdat er te weinig bekend is over de effecten op middellange termijn noch over de mogelijke risico’s. En ondanks het jarenlange onderhoud van de heide en de jaarlijkse import van nieuwe vogels, gaat het nog steeds niet goed met het korhoen. Hoe kan het dan dat Staatsbosbeheer destijds vierkant achter de Programmatische Aanpak Stikstof stond, dat extra uitstoot van stikstof mogelijk moest maken? De organisatie is nooit in de bres gesprongen voor natuurbescherming, voor terugdringen van de hoeveelheid stikstof. Wel was Staatsbosbeheer bereid om wensnatuur te creëren en daarvoor een heel groot stuk bos te kappen in de (weinig onderbouwde) verwachting dat insecten dan vanuit omringend gebied naar de heide zouden gaan. En nog steeds heeft de organisatie geen afstand genomen van deze gedachte, waardoor een groot stuk bos aan de westkant van de Sallandse Heuvelrug bedreigd wordt door de terreinbeheerorganisatie. Nijhuis heeft absoluut een punt waar zij zegt dat de stikstofdepositie omlaag moet! Pas als aan die voorwaarde is voldaan, kan er (andere factoren, zoals bosbescherming, afwegend) mogelijk gedacht worden aan maatregelen om de omstandigheden voor het korhoen te optimaliseren.
NRC
In de NRC van 7 mei 2021 betoogt de jurist (en voorzitter van de stichting Recht op Natuur) Annelies Henstra in een artikel dat de minister kaalkap tot onderdeel van regulier bosbeheer wil maken. Ze geeft aan dat kaalkap slecht is voor de bossen, maar dat Staatsbosbeheer, dat het bos zou moeten beschermen, datzelfde bos moet schaden om de eigen broek op te kunnen houden. Kritische rapporten en kritische Tweede Kamerleden worden door minister Schouten genegeerd.
En nu?
Op 11 mei 2021 komen er twee moties van volhardende kamerleden plenair in stemming, die oproepen om de kaalkap uit de bossenstrategie te halen. Er is géén draagvlak onder de bevolking voor vlaktekap. De mensen weten dat kaalkap eerder leidt tot vernietiging van de natuur, van biodiversiteit en van ons leefklimaat dan dat deze bijdraagt aan duurzaam behoud. Onder uitdrukkelijke verantwoordelijkheid en autorisatie van minister Schouten is boskap in Nederland in sneltreinvaart toegenomen! De argumenten rond herplant, compensatieplant en nieuw bos zijn slechts rookgordijnen om het zicht op de ware problematiek te verhullen. In de praktijk is herplant van bomen (geen bos!) een volkomen te verwaarlozen factor ten opzichte van de roofbouw op onze bossen. Het is te prijzen dat de Kamer zich buigt over zo’n belangrijk onderdeel van de Bossenstrategie. Van de andere kant is het opmerkelijk dat zo’n belangrijk onderwerp, dat onze natuur, ons leefklimaat en ons welzijn in grote mate raakt, besproken wordt terwijl het kabinet demissionair is. Het zou beter zijn eerst een kabinet te vormen, waar minister Schouten wellicht helemaal niet meer in voorkomt, vóórdat er een besluit wordt genomen over kaalkap en de rest van de bossenstrategie. Tot die tijd is kaalkap volledig uit den boze en moeten alle pijlen gericht worden op bescherming van het bos. Met een wijs kabinet en met een wijze Tweede Kamer blijft dat dan ook zo!