De Raad van State heeft gesproken. Het Nederlandse stikstofbeleid is in strijd met Europese natuurwetgeving. Nu.nl vat het op 29 mei 2019 kernachtig samen: ‘Te hoge concentraties stikstof zijn schadelijk voor de natuur en de gezondheid’.
Kern van de uitspraak
De Programmatische Aanpak Stikstof (PAS), het onzalige gedrocht waarbij er vooraf vergunningen werden verleend op voorwaarde dat de stikstofschade aan de natuur via maatregelen zouden worden beperkt, is van de baan. Het is immers niet zeker dat die maatregelen het gewenste effect hebben. De PAS loopt derhalve vooruit op toekomstige positieve gevolgen. De Raad van State volgt daarbij het Europese Hof van Justitie.
Milieudefensie noemt de uitspraak “goed nieuws voor de natuur, het klimaat en onze gezondheid”. De organisatie roept de overheid op “niet weer nieuwe trucs te bedenken om Europese regels te omzeilen”, aldus Nu.nl.
De maatregelen helpen niet
Al op 22 maart van dit jaar viel te lezen in Nieuwe Oogst dat De Vlinderstichting, SoortenNL, LandschappenNL, het Wereld Natuurfonds en zelfs Natuurmonumenten van mening zijn dat, ondanks de PAS, de schade aan de natuur oploopt door een opeenstapeling van stikstof en verzuring. Zij vinden dat de stikstofuitstoot bij de bron moet worden aangepakt! Want volgens deze natuurorganisaties hebben de maatregelen om de gevolgen van de uitstoot te beperken onvoldoende effect. En ook de maatregelen om de natuur te herstellen en weerbaarder te maken tegen stikstof sorteren onvoldoende effect. Die herstelmaatregelen noemen ze een doekje voor het bloeden, zolang de uitstoot bij de bron niet veel sterker wordt teruggedrongen. En laat Natuurmonumenten (samen met Staatsbosbeheer), tot nader bericht, het PAS-beleid willen uitvoeren door allerlei maatregelen te treffen op de Sallandse Heuvelrug om de natuur weerbaarder tegen stikstof te maken. Daarvoor willen ze een groot bosgebied omvormen naar heide. Alsof die heide weerbaarder is dan bos. Er lijkt bij Natuurmonumenten geen sprake te zijn van consequent gedrag.
Gevolgen uitspraak voor natuurgebieden
De online versie van Nieuwe Oogst (29 mei 2019) signaleert dat er in de PAS ook toestemming wordt gegeven voor activiteiten in natuurgebieden, die nodig zijn voor het voorkomen van achteruitgang van die gebieden. En dat mag ook niet.
Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten (en vooral ook de provincie Overijssel) krijgen hiermee nieuwe input voor de consultatie van hun experts respectievelijk hun leden.
Dit willen we ze graag meegeven: vóórdat er ook maar één boom gekapt wordt, moeten er eerst maar eens afdoende bronmaatregelen genomen worden. Vervolgens moet de landbouw worden omgevormd tot kringloop, biologisch, duurzaam. Het duurt wel een aantal jaren voordat de landbouwgrond gif- en mestvrij is. Laat de overheid met een groot geïntegreerd plan komen, waarin de samenleving kan participeren. De inbreng van agrariërs, wetenschappers en burgers is onmisbaar voor draagvlak rond de toekomstige land- en bosbouw, die gericht is op klimaat en duurzaamheid. En als dat allemaal zover is, moet de gebiedsanalyse voor de Sallandse Heuvelrug volledig opnieuw (of beter: volledig en opnieuw) gedaan worden. Dan kunnen er heel, heel, heel erg veel bomen worden gespaard!